Από τον προλεταριακό διεθνισμό στην διάλυση της Κομιντέρν (α' μέρος)

Το 1924 στην κηδεία του Λένιν ακούστηκε η παρακάτω δήλωση :

«Φεύγοντας από κοντά μας, ο σύντροφος Λένιν, μας ζήτησε πίστη στην Κομμουνιστική Διεθνή. Σου ορκιζόμαστε λοιπόν, σύντροφε Λένιν, να αφιερώσουμε τις ζωές μας στην ενίσχυση και διεύρυνση της ένωσης των εργαζομένων όλου του κόσμου, της Κομμουνιστικής Διεθνούς».

Προέρχονταν από τον Ι. Στάλιν που η μετέπειτα πορεία του με αποκορύφωμα την διάλυση της ΚΔ αποτελεί σφοδρή καταπάτηση του επαναστατικού παρελθόντος του μπολσεβικισμού και άρνηση της παραπάνω δήλωσης. Η διάλυση της ΚΔ τον Μάη του 43’ ήταν ένα δώρο για τους καπιταλιστές ανά την υφήλιο . Παρά τις αναδιπλώσεις της ηγεσίας της Κομιντέρν ( ΚΔ) ,την λαθεμένη πολιτική πορεία που ακολουθούσε με την επικράτηση του σταλινισμού, ήταν φόβητρο για την παγκόσμια αστική τάξη. Αποτελούσε φόβητρο η παράδοση του Οκτώβρη που την έντυνε , η πιθανή επανάληψη της ιστορίας σε ανώτερο βαθμό που θα συντάρασσε το σύστημα τους . Το κείμενο που ακολουθεί , αποτελεί μία  βουτιά στην Ιστορία της Κομιντέρν αφού αναφερθούμε πρώτα  εν συντομία στην ιστορία των προηγούμενων εγχειρημάτων (Πρώτη και Δεύτερη Διεθνής) . Ταυτόχρονα γίνεται μια αποτίμηση της στάσης της Κ.Ε(Κεντρική Επιτροπή) του ΚΚΕ ,όπως αυτή αποτυπώνεται μέσω του αφιερώματος για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΚΔ.

Μαρξισμός , επαναστατικό  υποκείμενο και διεθνισμός

Ο Μαρξισμός και ο ίδιος ο Μαρξ ουκ ο λίγες φορές έχουν κατηγορηθεί για υποστήριξη θέσεων που ρέπουν στον ντετερμινισμό και τον φαταλισμό . Η αναρχικής απόχρωσης κριτική κατηγορεί τον μαρξισμό για άρνηση του υποκειμενικού παράγοντα στην επαναστατική διαδικασία , ενώ οι απολογητές του συστήματος νοιώθουν ότι ξεμπερδεύουν με το φάντασμα του Μαρξ μιας και η φιλοσοφία του έχει διαψευστεί από το  ιστορικό προτσές . Ο Μαρξ όπως και η Ρόζα μετέπειτα σε διάφορα σημεία του έργου τους φαίνεται να ενδίδουν σε μία εκδοχή της επανάστασης ως αναπόφευκτη σύγκλιση των αντιφάσεων του καπιταλισμού . Ωστόσο καμία φαταλιστική αναφορά των κλασικών του μαρξισμού όσο και αν είναι υπαρκτή και αντίθετη στο πνεύμα του διαλεκτικού υλισμού δεν υποκαθιστά το συνολικό έργο τους . Έτσι για τον Μαρξ οι άνθρωποι φτιάχνουν την ιστορία τους κάτω από δεδομένες συνθήκες και όχι από άμεσα αυτοεπιλεγόμενες . Ακόμη ο Μαρξ  θεωρεί ότι η αλλαγή στην συνείδηση των εργατών προέρχεται από την ίδια τους την δράση .Όπως ορθά το έθεσε ο Αντόνιο Γκράμσι μέσα από την φυλακή που τον έστειλαν οι φασίστες , ο μαρξισμός είναι η φιλοσοφία της πράξης. Υπό το πρίσμα όλων αυτών ,οι μαρξιστές τονίζουν την ανάγκη δημιουργίας εθνικών κομμάτων αλλά και  την ανάγκη κοινής πάλης όλων των εργαζομένων του κόσμου.  Το σύνθημα του κομμουνιστικού μανιφέστου ‘’ οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα΄΄ δεν είναι μια κούφια διεθνιστική θέση . Δεν επικαλείται απλά την ανάγκη αλληλεγγύης μεταξύ των λαών . Για τον Ιστορικό υλισμό ο κομμουνισμός μπορεί να εδραιωθεί μόνο παγκόσμια , μιας και οι παραγωγικές δυνάμεις έχουν ξεπεράσει τα στενά όρια των εθνών κρατών κάτι που τα κομμάτια της λεγόμενης πατριωτικής αριστεράς ξεχνούν . Συνοψίζοντας για τον μαρξισμό η πάλη για τον σοσιαλισμό περνά μέσα από την δημιουργία οργανώσεων που θα συνενώνονται στα πλαίσια διεθνών .

Η Πρώτη Διεθνής

Η Πρώτη Διεθνής ιδρύθηκε το 1864 ως αποτέλεσμα της γενικής ανάτασης των εργατικών αγώνων το προηγούμενο διάστημα , ενώ διαλύθηκε οριστικά το 1876 αφού δεν μπόρεσε να ενσωματώσει την εμπειρία της Παρισινής  Κομμούνας του 1871. Η Διεθνής ασχολήθηκε  με την καλυτέρευση των συνθηκών των εργατών ενώ από το 1865 ξεκίνησε να προβάλλει αιτήματα και για τα δικαιώματα των γυναικών εργατριών. Ταυτόχρονα στήριξε οικονομικά απεργούς και τις οικογένειες τους . Εντούτοις επειδή αποτελούσε μια ένωση ετερόκλητων στοιχείων με αποκλίνουσες τάσεις και διαφορετικές θεωρητικές καταβολές η τελική ρήξη ήταν αναπόφευκτη .Για να καταλάβουμε λίγο το επίπεδο των διαφορών αρκεί να αναφέρουμε την στάση των Γάλλων Προυντονικών που εναντιώνονταν  στον πολιτικό αγώνα και στις απεργίες .Ο Μαρξ και ο Ένγκελς συγκρούστηκαν με όλα τα ουτοπικά και μικροαστικά ρεύματα (προυντονισμός ,λασαλισμός και μπακουνισμός) στην προσπάθεια τους να εδραιώσουν στέρεη ιδεολογική βάση στο Διεθνές Κίνημα. Η ήττα της Παρισινής κομμούνας, το όργιο διώξεων που ακολούθησε καθώς και η άνοδος του καπιταλισμού διεθνώς ήταν θανάσιμο πλήγμα για την Πρώτη Διεθνή.

Η Δεύτερη (σοσιαλιστική) διεθνής

Η πρόβλεψη του Ένγκελς κατά την οποία η νέα διεθνής θα είναι απευθείας κομμουνιστική βγήκε αληθινή το 1889 στο ιδρυτικό συνέδριο της Δεύτερης διεθνούς. Όλα τα τμήματα της σοσιαλδημοκρατίας μιλούσαν στο όνομα του σοσιαλισμού και δήλωναν μαρξιστές. Ωστόσο η τάση για συμβιβασμό και ο οπορτουνισμός ήταν υπαρκτά φαινόμενα από την γέννηση της 2^ης Διεθνούς.Ο καπιταλισμός διάβρωσε τους ηγέτες της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας σε τέτοιο βαθμό που ενώ στην θεωρία μιλούσαν στο όνομα του προλεταριακού διεθνισμού και της επανάστασης στην πραγματικότητα στρέφονταν όλο και πιο δεξιά.  Η 2^η Διεθνής έκανε σημαία τον κοινοβουλευτικό αγώνα και μακροπρόθεσμα αποκόπηκε από το τις μάζες , αποτελώντας έτσι το πιστό σκυλί της αστικής τάξης .Ενώ ο κοινοβουλευτικός αγώνας είναι χρήσιμος για το εργατικό κίνημα δεν μπορεί να οδηγήσει στον σοσιαλισμό . Ταυτόχρονα μπορεί η πάλη για μεταρρυθμιστικές πολιτικές να βοηθούν στην αύξηση της αυτοπεποίθησης  της εργατικής τάξης δεν συγκρούονται όμως με το καπιταλιστικό γίγνεσθαι αλλά ενσωματώνονται πλήρως .  Η δεύτερη διεθνής ουσιαστικά πέθανε το 1914 όταν υποστήριξε την υπεράσπιση της καπιταλιστικής πατρίδας. Το γεγονός ότι πήρε θέση στον ληστρικό α παγκόσμιο πόλεμο υπέρ της εκάστοτε εγχώριας αστικής τάξης έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Ο Λένιν διαβάζοντας το άρθρο στην Vorwärts (εφημερίδα της Γερμανικής Σοσιαλδημοκρατίας)  πίστεψε ότι ήταν έργο Γερμανών πρακτόρων. 

(συνεχίζεται..)